Vermoeidheid bij autismespectrumproblematiek: De rol van slaap en prikkelgevoeligheid

Karin Janssens

Inhoud

Inhoudsopgave jaargang 14 (2019) / nummer 3

PDF

Vermoeidheid bij autismespectrumproblematiek: De rol van slaap en prikkelgevoeligheid

Karin van Rijn, Karin Janssens

14 november 2019

Samenvatting

In deze casusbeschrijving wordt het belang van goede slaap beschreven bij een jonge man met een stoornis in het autistisch spectrum die door vermoeidheid en concentratieproblemen meerdere mbo-opleidingen moest stoppen. Bij personen met een autismespectrumstoornis (ASS) zien we meer problemen met in- en doorslapen (insomnie) en meer circadiane ritmestoornissen dan onder de algemene bevolking. Beide slaapstoornissen zijn effectief te behandelen.

De casus illustreert dat het bij mensen met een stoornis in het autistisch spectrum met slaap- en vermoeidheidsklachten belangrijk is om onderscheid te maken tussen verstoorde slaap en vermoeidheid. Vermoeidheid kan ontstaan zowel vanuit overprikkeling of slecht slapen als een combinatie zijn van beide. Het is dan ook belangrijk om beide punten in ogenschouw te nemen. Wat betreft de prikkelverwerking zijn voldoende rustmomenten overdag en het tot rust komen voor bedtijd door middel van het afbouwen van de dag van groot belang. Dit bereik je onder andere door het verminderen van prikkels anderhalf uur voor bedtijd. Valkuilen hierbij zijn bij jongvolwassenen dwangmatig gedrag, zoals gamen. Wat betreft het verbeteren van de slaapproblemen is het verder van belang om de tijd in bed te beperken tot de benodigde individuele slaapbehoefte.

In de praktijk blijkt dat personen met ASS goed in staat zijn om de gedragsmatige adviezen om slaapkwaliteit te bevorderen toe te passen. Zij ondervinden er veel steun aan. Het merendeel van de adviezen (rust, reinheid en regelmaat) creëert een mate van voorspelbaarheid en hierdoor rust in de dag. Na behandeling van de slaapstoornissen neemt de vermoeidheid af waardoor symptomen van autisme (onder andere prikkelgevoeligheid) beter gehanteerd kunnen worden. Ook nemen concentratieproblemen af waardoor het algehele functioneren verbetert.

Vorige Inhoudsopgave Volgende

Twitter Facebook Linkedin

Print PDF

De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.