Heb jij onderzoeksresultaten die relevant zijn voor vakgenoten in Nederland en Vlaanderen? Een boeiende casus die je aan het denken heeft gezet? Een nieuw diagnostisch instrument waar je erg enthousiast over bent? Schrijf een artikel voor Tijdschrift voor Neuropsychologie. Een Nederlandse vertaling van een artikel dat al gepubliceerd is in een internationaal tijdschrift is ook welkom. Kijk voor richtlijnen op: https://www.tvnp.nl. Mail bij twijfel gerust de redactie om te kijken of jouw stuk bij het tijdschrift past (tvnp@uitgeverijboom.nl).

Sophie van Rijn, Kimberly Kuiper, Nienke Bouw, Evelien Urbanus & Hanna Swaab

Onderzoek naar geslachtschromosomale trisomieën (SCT) kan inzicht geven in de ontwikkelingsprocessen onderliggend aan risico op psychopathologie, omdat het extra X- of Y-chromosoom impact heeft op de maturatie van het brein. De TRIXY Early Childhood Study is een van de eerste studies naar de cognitieve en gedragsontwikkeling van jonge kinderen met SCT, in de leeftijd van een tot zeven jaar. De studie heeft een longitudinale opzet waarbinnen cross-sectionele vergelijkingen zijn verricht. Dit artikel vat de belangrijkste bevindingen samen van publicaties van de TRIXY Early Childhood Study, met een focus op vroege gedragskenmerken zoals autisme (ASS), ADHD en communicatiestoornissen, evenals onderliggende neurocognitieve processen zoals taalontwikkeling, executieve functies, emotieregulatie en sociale cognitie. Bij 208 kinderen (106 met SCT en 102 zonder SCT) werden kindkenmerken gemeten via observaties, vragenlijsten, neurocognitieve prestatietests, eyetracking en fysiologische (hartslag)reacties. De studie toont aan dat kinderen met SCT al vroeg gedragsproblemen en cognitieve kwetsbaarheden kunnen vertonen, met aanwijzingen voor 'growing into deficit'. Deze inzichten bieden handvatten voor gerichte diagnostiek en psycho-educatie, en vormen de basis voor preventieve, gerichte interventies waarmee kinderen tijdig ondersteund kunnen worden.

Dit artikel is ook door niet-abonnees gratis te lezen.