Uitreiking van de Betto Deelmanprijs aan Luciano Fasotti
Samenvatting
Op 19 mei 2017 werd in De Vereeniging in Nijmegen de Betto Deelmanprijs uitgereikt aan Luciano Fasotti. Het werd een feestelijke middag waarbij ongeveer negentig vrienden, bekenden en collega's de huldiging van Luciano bijwoonden. Zoals gebruikelijk werd de bijeenkomst geopend met een lezing door een expert, uitgekozen door de prijswinnaar. Professor Ian Robertson uit Dublin, Ierland, vertelde over een paar raadsels waar we gedurende de lezing over mochten nadenken en die aan het eind ook netjes werden opgelost. Het verhaal ging in feite over zijn eigen onderzoekstraject, dat aanvankelijk over aandacht leek te gaan, maar zoals hij achteraf concludeerde, vooral over stress en noradrenaline bleek te gaan. Het begon, lang geleden, met de SART, de Sustained Attention to Response Test. De SART is een bruikbare test, nog makkelijker dan de Stroop, met een voorspellende waarde voor het maken van vergissingen door concentratieverlies in het dagelijks leven, een test waarvan ik me afvraag hoeveel die in Nederland wordt gebruikt. Bij de SART krijgt iemand cijfers te zien en hij moet bij elk cijfer op een knop drukken, maar niet als er een 3 verschijnt. Er ontstaat routine en het onderdrukken van die automatische reactie kan dan vergeten worden. Robertson besprak allerlei onderzoeken die lieten zien dat goed presteren te maken heeft met optimale spanning, de Yerkes-Dodson-wet, en dat die optimale prestatie te maken heeft met het niveau van noradrenaline, die gemeten kan worden door de grootte van de pupil te meten. Bij de 'sweet spot' is de aandacht optimaal en de prestatie ook. Bij te veel of te weinig noradrenaline daalt de aandacht en dat blijkt ook meetbaar via de activiteit in de rechterfrontaalkwab. De productie van noradrenaline is gekoppeld aan 'novelty': er gebeurt iets opvallends. Robertson extrapoleerde dit naar het dagelijks leven: het is belangrijk dat er uitdaging is in het leven, maar dan wel een mate van uitdaging die past bij de persoon. Hij vindt ook dat het leven gekenmerkt wordt door onverwachte gebeurtenissen, niet altijd even fijn, maar wel belangrijk om goed te blijven functioneren. Ook als mensen ouder worden, is het belangrijk om niet in de veilige stoel te gaan zitten, maar op zoek te gaan naar uitdagingen. Anders gezegd, een beetje stress en tegenslag in de tweede levensfase maakt je uiteindelijk cognitief fitter en weerbaarder. En dat leidde tot de oplossing van het raadsel waarom een kreeft telkens zijn schild afgooit en een nieuwe jas laat groeien. Zo is het leven: na een tijd is het nodig om de jas uit te doen, een pijnlijk proces, maar nodig om door te groeien. De wijze les, op een luchtige wijze gebracht, werd door het publiek gewaardeerd.
Onbeperkt toegang tot het online archief?
Wilt u dit artikel en alle andere artikelen in het archief onbeperkt kunnen lezen?
Log in of neem een abonnement.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1871-1391
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Nieuwsbrief Boom Psychologie & Psychiatrie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de nieuwsbrief van Boom Psychologie & Psychiatrie met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden